De verschillen tussen functioneel maken en vrij werken in beeld – en in je brein
Er zijn creatieve workshops waar je iets maakt met een duidelijk doel. Een mok, een sjaal, een vaasje. Je volgt een stappenplan, krijgt uitleg, en gaat naar huis met iets tastbaars. Iets bruikbaars ook. Lekker overzichtelijk. En best fijn, want: gelukt!
Maar er is ook een andere manier van maken. Eentje zonder vast plan. Zonder eindresultaat. En ook zonder goed of fout.
Maar wat heb je daar dan aan?
Maken volgens plan
In functionele creatieve workshops draait het vaak om techniek en structuur. Logisch ook: je wil iets leren, en iets mee naar huis nemen dat af is. Daar is niks mis mee. Het geeft voldoening. Je kunt het laten zien, gebruiken, vasthouden.
Je brein weet precies wat het moet doen: plannen, uitvoeren, afvinken. Daar is-ie goed in. Veilig en vertrouwd.
Maken zonder plan
In mijn workshops maken we ook. Alleen niet met een voorbeeld of eindplaatje in ons hoofd. Het gaat niet om de uitkomst, maar om wat er gebeurt terwijl je bezig bent.
Een vrijplaats met zo min mogelijk instructies — maar wél een klein kadertje, zodat je makkelijker kunt beginnen.
Je hoofd schakelt een tandje terug en je komt letterlijk en figuurlijk in een andere stand. Iets dat je brein misschien niet zo automatisch doet.
Wat gebeurt er in je brein?
Bij doelgericht maken is je brein alert. Beta-stand. Actie! Taakgericht werken, zoals je op je werk waarschijnlijk ook doet.
Als je vrij werkt, zonder plan, dan kom je in alfa-stand. En soms zelfs in theta. Rustiger, trager, dromend. Precies die golven waarin ruimte ontstaat voor verbeelding, gevoel, flow.
En voor wie denkt: is dat niet een beetje zweverig? Nee hoor. Dat is gewoon biologie.
Wat maak je in een functionele workshop
Iets tastbaars. Iets wat klopt met het idee dat je van tevoren had. Een mok. Een sjaal. Een vaasje. Zelfgemaakt én bruikbaar. Je gaat naar huis met iets dat af is. Fijn om te doen. En leuk om te geven of te gebruiken.
Wat maak je in een vrije workshop
Ook iets. Alleen niet iets dat je had gepland of bedacht. Geen kopie. Geen trucje. Geen “mooi werkje”.
Je creëert ruimte in je hoofd én iets unieks op papier, doek of karton.
Het resultaat is niet bedacht, maar beleefd. En juist daardoor vaak verrassend raak, persoonlijk en eigen.
Kortom
Waar de ene workshop je iets bruikbaars oplevert voor op tafel of om cadeau te doen, geeft de ander je lucht in je hoofd, verrassing, inspiratie en een inkijkje in jezelf.
Door eens uit je vertrouwde modus te stappen, laat je je brein iets anders doen dan het gewend is. En dat is gezond.
Het maakt je flexibeler, creatiever en meer in contact met wat er vanbinnen leeft.
Dus of je nu gaat voor grip of ruimte – allebei goed.
Maar gun jezelf vooral ook iets wat je van tevoren niet had kunnen verzinnen.